Tijden veranderen. In veel opzichten. Ook wat betreft onze gezondheid en de zorg. Zo bereiken we tegenwoordig gemiddeld een hogere leeftijd wat gepaard gaat met ouderdomsziektes. Dementie komt bijvoorbeeld steeds vaker voor.

Mijn opa vertoont sinds enkele jaren ook kenmerken van dementie. Laatst zei hij tegen mij: “Goh ik had je niet zo snel herkend. En heb je al een vriend?” Informatie over relaties vindt opa altijd reuze interessant om te horen. Inmiddels ben ik al getrouwd, maar dat kan opa zich niet meer bewust herinneren. “Ja opa, ik ben zelfs al getrouwd.” “Oja?”

Mijn oma is mantelzorger en heeft elke dag te maken met zijn warrigheid en moet het geduld zien op te brengen om dingen te herhalen voor hem. Veel respect heb ik daarvoor. Tijdens mijn eerdere werk bij de GGD heb ik mij verdiept in het thema mantelzorg en de wet WMO. Als je de feiten op een rijtje ziet, besef je dat best veel mensen mantelzorg verlenen en dat een deel van hen zelfs overbelast is. Je kent zelf vast ook wel voorbeelden uit je eigen omgeving. Deze en andere cijfers over de volksgezondheid prikkelen mij om een steentje bij te dragen binnen de gezondheidszorg. Via het Traineeship van High Select heb ik de kans gekregen om bij verschillende organisaties vele steentjes te gaan bijdragen. Door de trainingen die we daarnaast als trainees volgen, blijven we op de hoogte van ontwikkelingen in de zorg en versterken we onze competenties.

“Als je de feiten op een rijtje ziet, besef je dat best veel mensen mantelzorg verlenen en dat een deel van hen zelfs overbelast is.”

Gezond zijn loont
Nederland heeft een goed zorgsysteem, maar het is ook duur. Op dit moment komt er steeds meer aandacht voor het voorkómen dat mensen gebruik moeten maken van de zorg. Artikelen met koppen als ‘Leefstijl als medicijn’ en ‘Gezond zijn loont’ komen voorbij. Interessant om eens bij stil te staan. Vanuit mijn studieachtergrond ben ik ook gefocust op preventie. Aandacht voor je leefstijl en gezondheid loont. Minder risico op welvaartsziekten als diabetes en hart- en vaatziekten. Zelfs bij dementiegevallen blijkt dat een deel is te voorkomen door een gezonde leefstijl.
Mensen die zorg nodig hebben en soms zelfs hun hele leven al ontvangen, hebben recht op goede zorg. Dat is belangrijk! Tegelijkertijd hoop je dat zo min mogelijk mensen te maken krijgen met de zorg. Voor henzelf, maar ook voor het verlichten van de zorgkosten.

Het gat in de brug herstellen
Laatst kwam bij GGD Noord- en Oost-Gelderland tijdens een presentatie de metafoor van de rivier naar voren. Zo simpel, maar zo waar. Als we mensen blijven helpen die ‘in het water zijn gevallen’, maar nooit ‘het gat in de brug herstellen’, dan houdt de grote toestroom tot zorg stand. Een praktijkvoorbeeld van preventief handelen is het tijdig signaleren van risicofactoren bij jongeren, en daar op acteren, door een jeugdverpleegkundige of jeugdarts van de GGD. Zo kan worden voorkomen dat er later een zware zorgvraag volgt. Naar mijn mening is het van belang om uit te gaan van het volgende: waar mogelijk zorg te voorkómen en waar nodig de beste zorg te geven. Beide uitgangspunten vormen een grote en mooie uitdaging binnen het werk van de gezondheidszorg.

“Als we mensen blijven helpen die ‘in het water zijn gevallen’, maar nooit ‘het gat in de brug herstellen’, dan houdt de grote toestroom tot zorg stand.”

Lean denken
Om kosten te besparen wordt de gezondheidszorg gedwongen te kijken hoe processen efficiënter en goedkoper kunnen. Tijdens ons interessante trainingsweekend over financiën in de zorg werden onder andere praktijkvoorbeelden vanuit het ziekenhuis met ons gedeeld. De gezondheidszorg staat soms voor complexe vraagstukken. Veel organisaties maken bijvoorbeeld al kennis met het ‘lean’ denken.

Lean denken is gericht op continu verbeteren. Als de verschillende onderdelen in een proces stap voor stap beter op elkaar aansluiten, komt dat ten goede van de kwaliteit en de beleving van de patiënt. Als Trainees hebben wij al een workshop Lean Management gevolgd waarbij we praktisch aan de slag gingen: het nabootsen van een productieproces. Het was niet alleen leerzaam, maar ook erg leuk en verrassend! We werden gestimuleerd out-of-the-box te denken. Wanneer je in het oude denken blijft hangen, verandert er namelijk weinig. Het bleek voor ons als Trainees nog niet zo eenvoudig om direct de meest efficiënte aanpassingen in het proces te realiseren, maar oefening baart kunst! Het was heel interessant om kennis te maken met ‘lean denken’. Binnenkort krijgen we zelfs een 2-daagse training van Lean Management. Dan neem ik eens een flinke duik in de materie en terug op het droge pas ik deze kennis graag toe binnen de zorgorganisatie waar ik op dat moment werkzaam ben.

Unieke kans
Mijn passie voor het werk in de dynamische wereld van de sector zorg en welzijn wordt binnen het Traineeship Zorg van High Select nog verder aangewakkerd. Als Trainee neem ik een kijkje in de keuken van verschillende organisaties om zo een bredere blik te krijgen en beter te begrijpen welke ontwikkelingen er allemaal spelen. Een unieke kans en heel waardevol! Mijn eerste twee opdrachten zitten er op. Ik kijk uit naar mijn volgende samenwerking!

/ Dorien Jansen

Dorien Jansen was Zorg en Welzijn Trainee bij High Select. Ze heeft Voeding en Gezondheid gestudeerd aan Universiteit Wageningen, gespecialiseerd in volksgezondheid en epidemiologie. Ze heeft ervaring met kwantitatief en kwalitatief onderzoek en gezondheidsbeleid.